tungkol sa kung saan saan

 Mag-lolo nga talaga sila.  Sa loob ng bahay, abalang-abala ang apo sa paggawa ng palaruan para sa kaniyang mga laruan. Ito ang ideya niya ng slide , gamit ang magnetic tiles na binili ng Mommy niya.  Samantala, sa labas, ang lolo niya ay abalang-abala sa pagliliha sa kabinet na ilalagay namin sa kusina. Tumitigil siya kapag madilim na sa labas, saka winawalisan ang sahig sa labas at pinupunasan ang mga tabla.  May kakaibang saya talaga kapag nakakabuo ka ng mga bagay-bagay. Noong bata pa ako, naaalala kong bumibili si Mama ng mga tiles na katulad ng ginagamit ni Stacie ngayon (pero hindi nga lang  magnetic  kundi may pangkabit na mga plastik na edges ) mula sa Tupperware. Bumubuo kami ni Yeye ng mga laruan, at madalas akong gumagawa ng mga de-gulong na trak. Dahil nabanggit ang trak -- mahilig din akong bumuo ng mga landscape art (sa pananaw ko bilang bata), mga binuo mula sa mga bato at putik at madalas na may nakatanim ding mga halaman.  Pero noo...

  Paisa-isa nang nagsasara ang mga pamilihan at restawran. Makikita mo ang mga huling empleyado na ikinakandado ang panlabas na halang. Ang iba ay hinihintay ng kanilang sundo, ng kanilang asawa, na nakaparada ang motorsiklo sa gilid ng kalsada.  Pero hindi pa naman talaga malalim ang gabi. Kung tutuusin, ang mga establisamiyentong ito ay bukas hanggang madaling-araw, ang iba'y hanggang magdamag pa nga. Kaya ano ang alas-diyes kung ihahambing sa dating oras ng pagsasara na iyon? Kung ang pagbabatayan ay ang mga kalagayan noon, tila ba maaga pa ang alas-diyes o alas-onse pa nga.  Pero hindi na parehas ang mga kalagayan noon at ngayon. Ngayon, ang banta ng epidemyang mabilis na kumalat ay nagpabago, nagtiwarik, wika nga, sa tibok ng pulso ng matandang Maynila. Ang dating di natutulog na lunsod ay napilitang huminto, magpahinga, at magtago. Ang di magkamayaw na buhos ng mga tao, sasakyan, at serbisyo, gaya ng mga selula ng dugo na noon ay mabilis na pumapaikot, ay bumag...

Ngayon ko lang napagtanto na halos buong buhay ko pala ay nakatira ako sa kabundukan. Lumaki ako sa mabundok na Antipolo, na kilalang puntahan ng mga turista para sa “overlooking”, ang magandang tanawin ng mga gusali ng Metro Manila (medyo malayo kami at mas mababa ang lokasyon sa dakong ito, pero nasa kabundukan pa rin kami at may gayong mga tanawin pa rin sa ilang bahagi ng paglalakbay patungo sa lugar namin). Pumapasok ako noon sa mga paaralan sa Marikina, ang lambak na nasa katabing bayan, kaya naging pangkaraniwan na ang paakyat na mga kalsada at bangin pauwi sakay ng jeep. At hindi na naging kamangha-mangha sa paningin ang matatayog na gusali, na mailaw sa gabi.  Ang mga gusali ng Maynila mula sa kabundukan ng Antipolo. Noong pansamantala akong tumira sa Dresden, saka ko hinanap ang mga magagandang tanawin mula sa itaas ng mga kabundukan. Hindi miminsang nilalakbay ko ang mga kabundukan ng Elbe Sandstone Mountains patungo sa Bastei, isang sinaunang bastion  sa itaas ng m...